Eminim ki aramızda internete yüklediğimiz şeylerin gerçekten silinip silinmediğini merak etmeyen yada "kart bilgilerim çalınabilir mi, şu siteye güvenebilir miyim" demeyen yoktur. Bugün bahsedeceğim mevzu tamamen kendi yorumlarımdan oluşup %100 bilimsel bir veri içermemektedir.
İnsanoğlu olarak son yüzyılda içinde bulunduğumuz düzen sayesinde paraya verdiğimiz değer bir hayli arttı. Teknolojinin gelişmesiyle, internetin, sanal ödeme sistemlerinin ve kredi kartlarının popülerliğinin artmasıyla beraber insanların internetten alışveriş yapma alışkanlığı edinmesi onları bu sistemin bir parçası haline getirmiş vaziyette. Durum öyle bir hal aldı ki insanlar artık karşısında ki insanla muhatap olmamak için yemeğini bile internetten söyler hale geldi (bazen haklılar doğrusunu söylemek gerekirse bende onlardan biriyim). Eminim hepimiz çarşıda pazarda gördüğümüz şeyleri internette daha ucuza buluruz kampanya kovalarız düşüncesiyle googling yapmadık (şaka değil 2006'da bu kelime ingilizce sözlüklerde yer almaya başladı).Böylesine interneti ticari olarak aktif bir şekilde kullanmaya başladığımız günlerde paramızın şehvetine kapılıp kendi güvenliğimizi sorgulamak yerine her zaman "kredi kartım güvende mi ? bu siteye güvenebilir miyim?" diye sorgulamaya başladık. Evet para geçimimiz için önemli ve kazanmak için tonla emek harcıyor (Dünya'yı yönetenler hariç-tanrıdan bahsetmiyorum-). Fakat sormamız gereken başka bir soru daha var ben güvende miyim ?
Hiç düşündünüz mü bilmiyorum ama eminim ki düşünmüşsünüzdür acaba internette eriştiğimiz bu sosyal mecralar birbirimizle kontak halinde kalabildiğimiz uygulamalar neden bedava ve neden her gün haberlerde bu şirketlerin sahiplerinin milyar dolarlık haberlerini okuyoruz. En basitindenbir whatsapp'ı örnek alalım whatsapp dediğimiz uygulama yıllardır bizlere internet bağlantımız olduğu sürece aynı programı kullananlarla ücretsiz mesajlaşmamızı sağlıyor hatta gecen seneden itibaren sesli görüşme imkanı bile sağlıyor. yıllık 1.79 TL temsili bir ücreti olan fakat her 1 yıllık bedava hesabınızın bitiminde hediye olarak tekrar 1 yıl daha bedava uzatılan bu programın sahipleri nerden para kazanıyorlar ? (aynı winrarın bitmeyen 40 günlük deneme sürümü gibi) Mantıklı gelmedi dimi 500 DK'sına kol gibi fatura ödediğiniz her attığınız sms'e 40 krş gibi ücret alan operatörlere karşı bu adamlar gerçekten amme hizmeti mi yapıyor? tabi kide hayır. Peki ya facebook,twitter,youtube hepsi bedava değiller mi ? yada telefonunuzda kullanılan sanal asistanlar mesela siri hepsi bedava. Bu bahsettiğimiz web hizmetlerinin hepsi neredeyse bir anadolu şehri kadar datacenter'a sahip ve milyarlarca insana bedava hizmet veriyor inanılır gibi değil dimi bu bünyeler altında çalışan insanlar hayır olsun diye çalışıp o datacenter'ın elektriğini sağlayan şirket ise sadaka olarak para almıyor mu sanıyorsunuz ? Tabikide alıyorlar. Bir yerde bedava bir şey varsa orda ürün sizsinizdir.
Tatile çıkmadan önce google'da bir kaç tatil araması yaptığınızda bütün girdiğiniz sitelerdeki reklamların tatil üzerine olduğunu farkemişsinizdir yada her hangi bir ürün arattığınızda bütün reklamlar o ürüne kayar. İşe bu gibi sosyal siteler sizin kullanım alışkanlıklarınızdan yola çıkarak size reklam satar ve parasını reklam aldığı şirketten kazanır? Son 5 yılda internetteki reklamlardaki artıştaki agresifliği farkettiniz mi eminim farketmişsinizdir çünkü gerçekten uçsuz bucaksız bir ivmeyle artıyor her siteye girdiğinizde saçma sapan pop-up'lardan tutunda sayfanın yarısına kadar kaplanan reklamlar. TV'lerde 1 saniyesine binlerce lira ödeyen şirketler artık kat kat ucuz ve kullanıcı açısından her çeşit insanı barındıran interneti tercih etmesinden mütevellit bu reklam saldırısyla karşı karşıyayız.
Mevzuya dönersek kısaca bu şirketler sizin verilerinizi saklıyorlar ve siz silseniz bile emin olun hepsi bir yerlerde saklanıyor iCloud,OneDrive,Yandex Disk gibi bulut hizmetlerinden tutun Facebook,Youtube gibi sosyal ağlara kadar buralarda paylaştığınız her şey artık şirket tarafından saklı tutuluyor. Şimdilik sadece ticari çıkarlar için kullanılan bu bilgilerin ileride bir savaş yada her hangi bir olumsuzlukta insanlara karşı kullanılmayacağının garantisi yok.
Örnek vermek gerekirse bir topluluk olsun ve bu topluluğun %85'i bir şeyden hoşlanıyor olsun siz bu veriyi elde ettikten sonra o toplumu bir şey yaptırmaya ikna etmek için fazla çaba harcamanıza gerek yok. Yada her hangi bir durumda şantaja bile mağruz kalabilirsiniz. Dediğim gibi bu son paragrafın kesinlik derecesini bilemem onu zaman gösterir ama şunu unutmayın bu sitelerde paylaştığınız her şey saklanıyor ve bir gün karşınıza çıkabilir ekstra olarakta alışkanlıklarınız kaydediliyor hangi saatte ne yaparsınız ne yemekten hoşlanırsınız boş vakitlerinizi nasıl geçirirsiniz hangi mekanda ne kadar saat takılırsınız gibi tonlarca bilgi.
Fazla kafa ütülemeden sonlandırmak istiyorum tabiki 2016 gibi bir yılda onu kullanmayın bunu kullanmayın diyemem tabiiki kullanın ama nelerle karşılaşabileceğinizi ve nerede durmanız gerektiğinizi bilmeniz her zaman yararınıza olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder